Wymawiam poprawnie! to projekt organizowany we współpracy z Edukacyjna.pl – księgarnią, do której często zaglądam i wracam szukając inspiracji do pracy w gabinecie. Księgarni z asortymentem tak różnorodnym, że każde Wydawnictwo ma tam swoje miejsce, a każdy rodzic, terapeuta czy pedagog znajdzie coś dla siebie 🙂
Cykl cieszył się ogromną popularnością dlatego postanowiliśmy go reaktywować, uzupełnić o nowe treści, zaktualizować informacje oraz raz jeszcze przyjrzeć się polecanym pomocom do ćwiczeń. Pierwotnie ukazało się pięć artykułów, a my idziemy o krok dalej i przygotowaliśmy dla Was kolejne części, by w pełni wyczerpać temat realizacji głosek oraz ich zaburzeń pojawiających się w rozwoju mowy.
Chcesz skorzystać z oferty Księgarni Edukacyjna.pl i zgarnąć rabat?
Wystarczy, że w czasie składania zamówienia w formularzu po prawej stronie wpiszesz kod promocyjny loogomowa – dostaniesz 10% rabatu na caaaaały asortyment. WARTO!
Dziś na tapecie głoski tylnojęzykowe [K] [G] [H]. Ich prawidłowa wymowa powinna pojawić się w rozwoju mowy dziecka w okolicach 3 urodzin. Moim zdaniem to jedne z najtrudniejszych głosek do wypracowania w terapii z kilku powodów. Mianowicie wiele może być przyczyn ich niepoprawnej wymowy i długa może być droga do ich eliminacji, a w samym procesie terapeutycznym są dość „nieprzyjemne w wywoływaniu” dla dziecka, bo wymagają niejednokrotnie naszej ingerencji w tylnej części jamy ustnej, a to właśnie tam ulokowały się punkty spustowe wywołujące u człowieka odruch wymiotny.. ale od początku.
Głoski tylnojęzykowe wymagają przesunięcia masy języka ku tyłowi, gdzie następuje zwarcie pomiędzy podniebieniem miękkim, a grzbietem języka. Czubek języka pozostaje przy dolnych dziąsłach, boki języka pozostają przy dziąsłach górnych, a podniebienie miękkie przylega do tylnej ściany gardła.
Usta są lekko otwarte, a żuchwa delikatnie opuszczona.
Brzmi skomplikowanie.. dlatego rzadko zaczynam z dzieckiem od razu wywoływać głoskę, zwykle pierwszym krokiem jest wzmocnienie języka, odwrażliwianie tylnej ściany gardła oraz podniebienia i zmniejszenie odruchu wymiotnego – zależy z czym nasz podopieczny ma problem i jaka jest przyczyna niepoprawnej wymowy. Dużo ćwiczeń wykonujemy na podłodze albo na materacu, z lekko odchyloną ku tyłowi głową, wspomagamy się szpatułką albo palcem żeby było nam nieco łatwiej. Na naszą korzyść działa siła grawitacji pozwalając językowi przysunąć się w stronę gardła więc czasem udaje się szybciej, czasem trwa to dłużej, a czasem zanim przejdziemy do wywoływania głoski musimy wykonać szereg innych ćwiczeń, by przygotować buzię do właściwej pracy.
Papuga AGA opowiada – historyjki obrazkowe z głoską [K][G]
Samo wywołanie głoski to często mechaniczne (palcem albo szpatułką) przesunięcie masy języka w stronę gardła, trzeba pamiętać też aby przytrzymać czubek języka przy dolnych dziąsłach, a tylko masę języka lekko przesunąć ku tyłowi. Fajnym trikiem są płatki w kształcie kółeczek (te miodowe z pszczółką 😛 ), które układamy tuż za ząbkami, tak by zadaniem dziecka było zatrzymanie kółka językiem w czasie wymowy sylab.
Dobrym treningiem na wzmocnienie tylnej ściany gardła jest tzw. płukanie bużki wodą – ale tylko pod nadzorem dorosłego! oraz gęste płyny i musy wciągane przez długą słomkę – pamiętajcie, że w ustach dziecka znajduje się maksymalnie kilka milimetrów słomki (nie między zębami i nie na języku). To pozwoli nam aktywizować do pracy masę języka i wzmocnić efekt przesuwania go w tył. Jest szansa, że z takim treningiem będzie nam później łatwiej wywołać i utrwalić głoskę w wymowie.
MEMO kapki – obrazkowe memory z głoskami tylkojęzykowymi
Nie każde dziecko pozwoli nam jednak na takie działania więc nic na siłę. Jeśli taka ingerencja nie wchodzi w grę można próbować też zabaw ze śpiącym niedźwiadkiem 🙂 O co chodzi? O chrapanie!
Spróbujcie teraz chwilę pochrapać, jak stary, zmęczony zimą niedźwiedź. Chrapanie jest głośne, długie, gardłowe i zaobserwujcie co dzieje się z językiem, czujecie lekkie zwarcie w gardle? O to chodzi, chrapiemy dalej, a kiedy niedźwiedź już zaśnie, razem z nim chrapią też małe niedźwiadki. Ich chrapanie jest znacznie krótsze, coraz bardziej ciche, delikatne, aż nagle z naszych ust usłyszymy dźwięk przypominający głoski tylnojęzykowe.
Propozycje gotowych pomocy znajdziecie na stronie Księgarni Edukacyjna.pl
A jeśli pracujecie na materiale wyrazowym, tworzycie własne pomoce i materiały na czas zajęć, a wciąż brakuje Wam pomysłów zajrzyjcie do sklepu po moje LISTY WYRAZOWE 🙂
