Zaburzenia Integracji Sensorycznej, czyli niewłaściwe przetwarzanie bodźców zmysłowych, jest zagadnieniem niezwykle złożonym i wieloaspektowym. Zaburzenia te rzutują na cały proces rozwoju dziecka, wpływając na koncentrację, pamięć, rozwój mowy, rozwój ruchowy, zachowanie oraz rozwój emocjonalny i społeczny, a później także na proces uczenia się.
Pierwsze symptomy zaburzeń IS dostrzec możemy już w wieku niemowlęcym, gdy dziecko częstym, nienaturalnym płaczem i zachowaniem komunikuje swój dyskomfort. Pamiętajmy, że układ nerwowy noworodka jest niezwykle plastyczny, dlatego też szybkie wykrycie zaburzeń i rozpoczęcie terapii stanowi niezwykle ważny element dalszego rozwoju oraz funkcjonowania malucha w przyszłości.
Jakie sygnały wysyła nadwrażliwe na bodźce zmysłowe dziecko przed ukończeniem 3-go roku życia?
Ma kłopoty z jedzeniem (ssaniem, gryzieniem, żuciem, połykaniem)
Akceptuje tylko wybrane pokarmy, niechętnie próbuje nowych smaków
Nie toleruje grudek i większych kawałków w jedzeniu i piciu
Podczas jedzenia często reaguje odruchem wymiotnym, krztusi się, dławi
Nie toleruje dotyku, nie lubi być przytulane, całowane, głaskane, łaskotane
Źle znosi zmianę ubrania, kąpiel, czesanie, obcinanie paznokci itp.
Często jest rozdrażnione, miewa ataki złości, ma kłopoty ze snem
Reaguje płaczem i agresją na dźwięki otoczenia, muzykę, dźwięki mowy
Jest opóźnione psychoruchowo (późno raczkuje, siada i chodzi, chodzi niezgrabnie, często się potyka)
Nerwowo reaguje na każdy ból, otarcie czy nawet drobne zadrapanie
Wykazuje opóźnienie w rozwoju mowy (późno wypowiada pierwsze słowa, mówi mało i niechętnie)
Nie lubi trzymać zabawek w rączkach, unika zabaw manualnych
Nie ma określonej, jednoznacznej liczby niepokojących objawów, które muszą wystąpić u każdego dziecka, by móc mówić o nadwrażliwości czy zaburzeniach integracji sensorycznej. Jeśli jesteśmy w stanie zaobserwować u malucha chociażby kilka z nich, powtarzających się w określonych sytuacjach należy skonsultować się ze specjalistą, który dokładnie oceni rodzaj zaburzeń i podejmie terapię. Takie holistyczne podejście powoduje, że dziecko jest zaopiekowanie pod wieloma względami, a wspólne działania zaowocują lepszymi efektami obu terapii.
Prawidłowy rozwój mowy zawsze poprzedzony jest kształtowaniem się umiejętności ogólnorozwojowych, dlatego też w czasie trwania zajęć logopedycznych można wykorzystywać elementy metody Integracji Sensorycznej, by wspomóc i urozmaicić często długotrwały proces terapeutyczny.
Przykłady ćwiczeń SI wykorzystywanych w terapii logopedycznej:
- chodzenie wzdłuż narysowanej linii bądź wzoru
- „deptanie” po różnych fakturach i powierzchniach,
- pokonywanie torów przeszkód z różnych przedmiotów,
- dotykanie przedmiotów o różnych strukturach (ciepłe/zimne, mokre/suche, gładkie/szorstkie itp.),
- wyszukiwanie i/lub rozpoznawanie przedmiotów w pojemnikach z różnymi fakturami bądź różnym wypełnieniem (ryż, groch, piasek, woda, papier, żwirek itp.),
- osłuchiwanie przedmiotów wydających różne dźwięki,
- używanie kontrastowych kolorów podczas prezentacji materiałów,
- kreślenie wzorów na różnych powierzchniach i fakturach,
- rysowanie palcami z wykorzystaniem różnych substancji,
- zapachowe rozpoznawanie i nazywanie przedmiotów,
- wykonywanie masażu rączek i twarzy, używanie gestów artykulacyjnych.
Pamiętajmy jednak, że właściwa terapia IS powinna być prowadzona tylko i wyłącznie przez wykwalifikowanego terapeutę, w odpowiednio dostosowanych do dziecka warunkach. Logopeda, posiadający przynajmniej podstawową wiedzę na temat zaburzeń IS może jedynie w umiejętny sposób zmodyfikować poszczególne ćwiczenia, wplatając je w elementy terapii logopedycznej, zawsze dostosowując zadania do możliwości, potrzeb oraz ogólnego poziomu rozwoju dziecka.
Przeczytane? Fantastycznie! Dziękuję za poświęcony czas 
Zapraszam Cię także na mojego FB: www.fb.com/LoogoMOWA
oraz Instagram: www.instagram.com/loogomowa
DO ZOBACZENIA <3
